Κυρία Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

παρακολουθώ με προσοχή σήμερα τις τοποθετήσεις διαφόρων Βουλευτών της Αντιπολίτευσης στο εν λόγω νομοσχέδιο. Δυστυχώς, δεν έχω εντοπίσει κάποιον πλούτο επιχειρημάτων. Ενώ όλοι παίρνουν αποστάσεις από τον εκ των πραγμάτων τιμωρητικό χαρακτήρα που έχει η ποινή, ενώ μιλούν υπέρ του σωφρονισμού, ένα στοιχείο κυριαρχεί: επαναλαμβανόμενες τοποθετήσεις κυρίως της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης περί βίας και ανομίας.

​

Δυστυχώς, βλέπουμε για μια ακόμη φορά η Νέα Δημοκρατία να αδυνατεί πλήρως να κατανοήσει στοιχειώδεις έννοιες, όπως δικαιώματα και συνθήκες κράτησης. Ενώ συζητάμε πώς θα μπορέσουμε να εκσυγχρονίσουμε και να εξανθρωπίσουμε επιτέλους το σωφρονιστικό μας σύστημα, αποδίδοντας αξιοπρέπεια στους κρατούμενους, δυναμώνοντας την αλληλεγγύη και τη διεκδίκηση ενός κράτους δικαίου για όλους, εσείς, κύριοι, βλέπετε βία και ανομία.

​

Όχι, λοιπόν, μην τρομοκρατείτε τον κόσμο! Δεν κινδυνεύουμε από καταδίκους με 80% αναπηρία, οι οποίοι θα απολύονται υπό όρους, έχοντας ήδη εκτίσει μεγάλο μέρος της ποινής τους. Η βελτίωση δε των συνθηκών διαβίωσης στις φυλακές περιορίζει την εγκληματικότητα. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι φυλακές που εξοντώνουν ανθρώπους, τους καθιστούν τελικά αντικοινωνικούς. Αμφιβάλλει κανείς ότι το τωρινό σωφρονιστικό σύστημα, σε μεγάλο βαθμό, μετεκπαιδεύει τους κρατούμενους στην εγκληματικότητα; Αυτά είναι τα ζητήματα που πρέπει να απασχολήσουν την Ολομέλεια.

​

Θα μπορούσε σήμερα να προκύψει μια πολύ ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική συζήτηση για το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε το σωφρονιστικό μας σύστημα, κατά τρόπο που να εκπληρώνει την αποστολή του, την επανένταξη δηλαδή στην κοινωνία ανθρώπων που ούτως ή άλλως σε κάποια στιγμή θα αποφυλακιστούν και θα κληθούν να συμβιώσουν με τους υπόλοιπους συνανθρώπους μας.

​

Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια τέτοια συζήτηση. Δυστυχώς, όμως, όχι με τους συγκεκριμένους συνομιλητές. Τελικά, οι άνθρωποι που αφορά το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δεν ενδιαφέρουν τη Νέα Δημοκρατία. Δυστυχώς, οι άνθρωποι αυτοί δεν ενδιαφέρουν και άλλα κόμματα που θέλουν να τοποθετούνται στον χώρο του κέντρου. Πώς να γίνει διάλογος πάνω στη βάση τρόμου, φόβου και υστερίας; Είναι τα στοιχεία αυτά βάση και αρετές ενός έντιμου διαλόγου;

​

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, το νομοσχέδιο που συζητάμε καθόλου δεν αφορά στη βία και στην τρομοκρατία. Αφορά στις συνθήκες που θα αντιμετωπίσουν άνθρωποι που πέρασαν ήδη τα στάδια της σύλληψης, της δίκης και της καταδίκης. Το νομοσχέδιο διέπεται από ένα πνεύμα ασφάλειας, ανθρωπισμού και δικαίου. Ενδεικτικά, η απόλυση υπό όρους για όσους έχουν πάνω από 67% αναπηρία, η θετική μεταχείριση σε υπερήλικες κρατουμένους και ο περιορισμός της φυλάκισης ανηλίκων αυτό ακριβώς καταδεικνύουν.

​

Καταδεικνύουν ότι στόχος αυτής της Κυβέρνησης δεν είναι η εξόντωση των κρατουμένων, αλλά η αντικατάσταση της εκ των πραγμάτων τιμωρίας από το σωφρονισμό.

​

Τονίζουν οι Βουλευτές της Αντιπολίτευσης τις εγκληματικές πράξεις στις οποίες έχουν αποβεί οι κατάδικοι. Κύριοι, είναι προφανές ότι εγκλημάτησαν. Επαναλαμβάνετε κάτι που κανείς δεν αρνείται. Όμως εδώ αναγκαζόμαστε να επιστρέψουμε στα βασικά. Αυτή ακριβώς είναι η γοητεία της Δημοκρατίας, το ότι αντιμετωπίζει ως υποκείμενα δικαιωμάτων τους πάντες, ακόμη και όσους εγκλημάτησαν. Άλλωστε τα δικαιώματα που κατοχυρώνει το ποινικό και σωφρονιστικό δίκαιο εξ ορισμού αφορούν ανθρώπους που εγκλημάτησαν. Οι υπόλοιποι δεν το έχουν ανάγκη καθώς δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με το σωφρονιστικό σύστημα.

​

Ας αφήσουμε, λοιπόν, τις κραυγές στην άκρη και ας συζητήσουμε με όρους δικαιωμάτων. Θα έπρεπε να το αντιλαμβάνονται αυτό Βουλευτές, που κατά τα άλλα διεκδικούν σχέσεις με τον πολιτικό φιλελευθερισμό.

​

Στις προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησής μας είχε πει ο Πρωθυπουργός της χώρας ότι είμαστε κάθε λέξη αυτού του Συντάγματος. Το λέμε και το εννοούμε. Μια από τις σημαντικότερες διατάξεις του Συντάγματος, που αποτελεί θεμέλιο της ουσιαστικότερης και πληρέστερης κατοχύρωσης των δικαιωμάτων, είναι το άρθρο 2 παράγραφος 1, που αναφέρεται στην αξία του ανθρώπου. Αυτήν ακριβώς την αξία του ανθρώπου προσπαθούμε να υπερασπιστούμε και να αποκαταστήσουμε με το υπό συζήτηση σημερινό νομοσχέδιο.

​

Προς τι, λοιπόν, οι φωνασκίες; Εκτός αν είστε ικανοποιημένοι από τις συνεχείς καταδίκες που μας επιβάλλει το Δικαστήριο του Στρασβούργου για την κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές φυλακές. Τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον θα είστε ικανοποιημένοι από τις καταδίκες αυτές, γιατί όσο κυβερνούσατε όχι μόνο δεν κάνατε τίποτα για να βελτιώσετε τις συνθήκες κράτησης, αλλά συνειδητά τις χειροτερεύσατε.

​

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να αλλάξουν στις φυλακές. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναδείξει ήδη από την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο αλλά και από παλαιότερα τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, που προσβάλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια: κρατούμενοι χωρίς θέρμανση και ζεστό νερό, θαλαμισμός καταδικασμένων για πλημμελήματα μαζί με βαρυποινίτες, υπερπληθυσμός έξι και οκτώ ατόμων να στοιβάζονται σε κελί δύο ατόμων, σχεδόν ανύπαρκτος ιατρικός έλεγχος και περίθαλψη. Εικόνες ντροπής που καμία σχέση δεν έχουν με τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

​

Περιμένουμε πολλά: περισσότερη εκπαίδευση για τους κρατούμενους, αναβάθμιση της εργασίας στις φυλακές, βελτίωση των επισκεπτηρίων. Περιμένουμε την επιτάχυνση της νέας μεταναστευτικής πολιτικής, η οποία θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη αποσυμφόρηση των φυλακών.

​

Ξέρουμε ότι η Κυβέρνηση θα αγωνιστεί για να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα. Ο δρόμος για τη δημιουργία ενός υγιούς σωφρονιστικού συστήματος είναι μακρύς. Σήμερα όμως γίνεται μια σημαντική αρχή.